2022 yılı ücret uygulamaları ve güncellenen bordro parametreleri

27.01.2022/ admin / 1290 kez görüntülendi

Bülten: 2022 / 05

Tarih : 27 Ocak 2022

Konu : 2022 yılı ücret uygulamaları ve güncellenen bordro parametreleri

Değerli paydaşımız;

Bilindiği gibi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23üncü maddesindeki ücret istisnalarına 18inci fıkra eklenmiştir. Söz konusu fıkra gereğince ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından (5004 TL) işçi sosyal güvenlik kurumu primi (700,56 TL) ve işsizlik sigorta primi (50,04 TL) düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (4253,40 TL) gelir vergisinden istisna edilmiştir. Yine aynı Kanunun 32inci maddesindeki asgari geçim indirimi uygulaması yürürlükten kaldırılmıştır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununda yapılan değişiklik ile asgari ücretin brüt tutarına kadar olan ücretlerde damga vergisi de istisna kapsamına alınmıştır.

Söz konusu yasal düzenlemelere istinaden 27 Ocak 2022 tarih ve 31732 sayılı Resmi Gazetede Gelir Vergisi Genel Tebliğ (Sıra No:319) yayınlanmış ve 2022 yılında ücretlerdeki gelir vergisi uygulamalarına açıklık getirilmiştir.

Buna göre;

1) Gelir ve damga vergisi istisnası, 1 Ocak 2022 tarihinden sonra yapılan ödemeler için uygulanacaktır.

2) İstisnayı aşan ücretlerin vergilendirmesinde, kümülatif gelir vergisi oluşturulurken istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınacaktır.

3) Birden fazla işveren yanında çalışan kişi için, istisna sadece en yüksek ücretin alındığı işyerinde uygulanacaktır.

4) Ödemenin yapıldığı ayda, ücret ve ücret dışı ödemelerin toplamı için istisna sadece bir defa uygulanacaktır.

5) Asgari ücret üzerinden çalıştıkları için istisna kapsamında olduklarından gelir vergisi ödemeyecek olanlar da gelir

vergisi indirimi belgesinde talebinde bulunabileceklerdir.

UYGULAMA

1) İstisna kapsamındaki tutarlar da kümülatif gelir vergisi hesabına dahil edildiğinden,

uygulamanın sağlıklı yapılabilmesi için, tavsiyemiz ikili bordro mantığının kullanılmasıdır. İlk bordroda kişinin asgari ücretli çalışması halinde oluşacak gelir ve damga vergisinin hesaplanmasıdır. İkinci bordrosunda ise, kişinin gerçek ücretine göre gelir ve damga vergisi hesaplanmalı, daha sonra ilk yapılan asgari ücretli bordrosundaki istisna tutarlarının düşülmesidir. Ücretlinin 1 Ocak itibariyle çalıştığı varsayıldığında istisna kapsamındaki gelir vergisi hesaplamasında aşağıdaki tutarlar kullanılacaktır.

Dönem	Asgari ücretli kümülatif GV	Gelir vergisi
Ocak	4253,40	638,01
Şubat	8506,80	638,01
Mart	12760,20	638,01
Nisan	17013,60	638,01
Mayıs	21267,00	638,01
Haziran	25520,40	638,01
Temmuz	29773,80	638,01
Ağustos	34027,20	739,37
Eylül	38280,60	850,68
Ekim	42534,00	850,68
Kasım	46040,80	850,68
Aralık	51040,80	850,68
Toplam	51040,80	8608,16

2) Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlarda sigortalı sigorta primi hissesi %7,5 olarak uygulanmaktadır. Asgari ücretle çalışan emekli için 5004 – ( 5004 x %7,5) = 4628,70 TL gelir vergisi matrahı oluşmaktadır. İstisna kapsamında uygulanacak tutar 4253,40 TL olduğundan (4628,70 – 4253,40) 375,30 TL gelir vergis matrahı oluşmakta, ilk vergi dilimi olan %15e göre de 56,30 TL gelir vergisi oluşmakta, Ocak net maaşı ise 4572,41 TL olmaktadır. Damga vergisi istisnası brüt asgari ücret tutarında olduğu için, söz konusu kişiden damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

3) Sigortalının yıl içerisinde ilk defa Haziran ve sonraki aylarda çalışmaya başlaması halinde, sadece %15lik gelir vergisi diliminde yer alacağından istisna tutarı aylık 638,01 TL ile sınırlı kalacaktır. Mayıs ve daha önceki aylarda çalışmaya başlaması halinde ise, yukarıdaki tablodaki gibi kısmi %20 ve tam %20lik gelir vergisi dilimlerine göre istisna kapsamında yer alabileceklerdir.

4) İstisna aylık asgari ücret üzerinden belirlendiğinden, ay içindeki çalışma gün sayısı 30 ve altında dahi olsa, ilgili gelir vergisi dilimine göre istisna tutarının tamamı kullanılabilecektir. Özellikle kısmi süreli çalışanlar açısından avantaj oluşturmaktadır.

5) Birden fazla işveren yanında çalışanlar için, istisna sadece bir işyerinden ve yüksek gelirin elde edildiği işyerinden uygulanacaktır. Başka işyerinden de ücret aldığını bildirme yükümlülüğü çalışandadır. Tavsiyemiz, işe girişlerde ve durum değişikliklerinde çalışanlardan bu durum ile ilgili beyan alınmasıdır. Tebliğde söz konusu durumla ilgili yer alan örnekler birden fazla işveren yanında çalışma ile ilgilidir. Ancak, aynı işverenin farklı sigorta sicil dosyalarında işlem görenler ile ilgili bir örnek yer almamaktadır. Bu durumdaki kişiler için, aynı vergi numarası altındaki farklı işyerlerinden aldığı ücretler için, asgari ücretli için belirtilen istisna tutarını geçmemek üzere birleştirme yapılabileceği kanaatindeyiz.

6) 4691, 5746, 4447 ve 3128 sayılı Kanunlar kapsamında ücret gelirlerinde, öncelikle asgari geçim indirimi düşüldükten sonra ilgili kanunları gereğince kalan miktarları gelir vergisinden istisna / muaf tutulmaktaydı. Asgari geçim indirimi uygulamasının sona ermesi sebebiyle, öncelikle asgari ücretli üzerinden hesaplanacak gelir vergisi istisnası uygulanacak, kalan tutarlar için de ilgili kanunlarında belirtilen diğer istisna / muafiyetler uygulanacaktır.

2022 YILI GÜNCEL BORDRO PARAMETRELERİ

Günlük prime esas kazanç asgari 166,80

Günlük prime esas kazanç azami 1251,00

Aylık prime esas kazanç asgari 5004,00

Aylık prime esas kazanç azami 37530,00

Gelir vergisi dilimleri

0	32.000	%15
32.000	70.000	%20
70.000	250.000	%27
250.000	880.000	%35
880.000		%40

Yıl içerisinde birden fazla işyerinde çalışanlar için beyanname verme limiti her bir işyeri için en az 70.000,00 TL, tek işyerinde çalışanlar için 880.000 TL’dir.

İstisnalar

Çocuk yardımı (SGK)	100,08
Aile yardımı (SGK)	500,40
Yemek yardımı nakit (SGK)	10,01
BES+ÖSS (SGK)	1501,20
Çocuk yardımı 0 - 6 yaş (GV)	117,72
Çocuk yardımı 6 yaş üzeri (GV)	58,86
Yemek kartı	34,00
Ulaşım kartı	17,00